BAŞKAN VE BAŞKA

Kitap 1998’de basıldığından henüz interneti görememiş olduğunu söyleyebiliriz. Hoş 2024’e girdik ama ben günümüzde interneti hâlâ, gözümün önünde, göremeyen yazarları hemen görebiliyorum... Sadece facebook’ta yazdıklarından bir insanda insan kumaşı olup olmadığını anlayabilirim. İnsan kumaşı olmayanın yazar kumaşının kolay yırtıldığını nasıl kanıtladığımı edebi eserlerimi bırak internetimden bile kolayca görebilirsiniz... (Yazışarak nasıl aşağılık olabildiklerini kanıtlamaktan uzak duruyorum artık. Yeter! Mesela akşamdan hazırlayıp sabah son kontrolünü yapıp yayınladığım (yazın sabah 6:00) bir metnime biri şöyle yazmıştı: “Sabahın köründe kalkıp laf yetiştirmişsiniz!”:))))




Randall Collins - Felsefelerin Sosyolojisi

....

Fikirler, başka insanların ilgisini çektiği için yaratıcıdır. Yaratıcılık kavramı, bir kuşağın başka bir kuşak hakkındaki yargısını ima eder. Peki yaratıcılığı değil şöhreti incelediğimizi mi söylememiz gerekir? Ayrım, bağlamdan ayrı olarak bireyi somutlaştırma, kahramanlaştırma eğilimimizden doğar. (....) Bir anlamda şöhretin, aslında yaratıcılıktan ayrı olmadığını; entelek­tüel büyüklük olarak nitelendirdiğimiz şeyin daha sonraki kuşakları etkileyen fikirler üretmekten ve daha sonraki kuşakların ya onları tekrar etmesinden ve geliştirmesinden ya da onlara reaksiyon göstermesinden geçtiğini savunuyorum. (....) Konfüçyüs Okulu'nun çok daha sonraki başarıları olmaksızın, Konfüçyüs'ün kendisinin Mo Ti'den veya hatta Yang Chu ya da Shang Yang'tan daha büyük bir öneme sahip olmayacağı nettir

......

Daha genç kuşaktan saygın figürler, aldıkları kültürel sermayeyi tekrarlamayıp yeni yönlerde geliştirerek şöhrete kavuşur. Ama bu entelektüel kaynakların önemi göz önünde bulundurulduğunda, bunlar neden kitaplardan değil de çoğunlukla kişisel temaslar aracılığıyla edinilmektedir? (...) Elbette ki yazılı yayın kanallarının hantal ve ağır olduğu dönemlerde kişisel yakınlık bir avantaj sağlamıştır. Ama bilinen tarihin geneline baktığımızda, kişisel bağlantıların motifinin Antik dönemlerden günümüze önemli ölçüde değişmemesi dikkat çekicidir. (...) Peki, bu kişisel zincirler aracılığıyla aktarılan nedir? Elbette ki ente­lektüel sermaye. Kitapların kişisel temas kadar kıymetli olmamasının nedeni, zamanın fikirlerine genel olarak açık olmak, birinci sınıf entelektüel performans için yeterli olmamasıdır. Öncü bir uygulayıcıyla kişisel temas, daha geniş olan fikirler kütlesinin analitik bıçak ağzını teşkil eden yönlerine odaklanabilmeyi sağlar.

.....

(Bu paragrafı yukarıdaki eleştirilerimden -konusu gereği- hariç tutuyorum):

Yaratıcılığın temel özelliği, çözümlenmemiş bir problemi tanımlamak ve diğer kişileri de bu problemi çözmenin önemine ikna etmektir. Entelektüeller genellikle problemleri çözdükleri anda o problemleri yaratırlar. Hindistan'da, karmanın bağlarından kurtulma problemi, Budistler bir kaçış yolu önerene dek mevcut değildi. Epikür, tanrılardan duyulan korkuyu, bu korkulara bir çözüm önerirken ortaya koymuştu. Kant, Kopernik devriminin tehdide son vereceğini ilan ederken bilimin tehdit altında olduğunu keşfetmişti.